door ArieJan van Termeij
HARDINXVELD-GIESSENDAM – Anja van der Starre, de jongste dochter van de inmiddels overleden Merwedegijzelaar Bas van der Starre uit Sliedrecht, heeft dinsdagavond 14 mei 2024 in museum De Koperen Knop op uitnodiging van stichting Cultuur Hardinxveld-Giessendam een presentatie gegeven over de Merwederazzia. Zij deed het verhaal aan de hand van de gebeurtenissen rond haar vader Bas. Donderdag 16 mei is het 80 jaar geleden dat deze grote vergeldingsrazzia plaatsvond in de dorpen Sliedrecht, Hardinxveld, Giessendam en Werkendam.
Anja van der Starre aan het woord. De boodschap van deze avond 80 jaar leven met oorlog, die door de ongeveer 60 belangstellenden, onder wie verschillende nabestaanden werd met volle aandacht gevolgd. (Foto ArieJan van Termeij / HG24)
Bij de razzia zijn meer dan 500 mannen in de leeftijd van 18 tot en met 25 jaar opgepakt en dezelfde dag nog weggevoerd naar Kamp Amersfoort. Ongeveer de helft werd binnen zeven weken weer vrijgelaten. De mannen die dat geluk niet hebben, gaan op transport naar Duitsland, waar ze onder erbarmelijke omstandigheden in diverse kampen te werk worden gesteld. Bijna dertig gijzelaars overleven het niet; de jongste is 18, de oudste 25 jaar.
Tekst gaat verder onder foto.
De vader van Anja kwam na de oorlog uit Duitsland terug met tuberculose en zwaar ondervoed. Omdat er toen niet bekend was hoe dat werd behandeld lag hij jarenlang voor een open raam, om dat dit genezend zou werken. Pas in de vijftiger jaren werd hij beter en begon zijn ‘leven na de oorlog’ pas. In 1985 werd voor Anja duidelijk wat een verschrikking het was geweest. Er is toen een reünie georganiseerd in Sliedrecht en de altijd verzwegen verhalen kwamen toen boven. Ook is er toen een plaquette in Sliedrecht en Hardinxveld Giessendam onthuld, om zo de herinnering aan de Merwede gijzelaars ‘zichtbaar’ te houden. Als erkenning heeft Anja van der Starre in 2005 een digitaal monument aangemaakt, waar veel over de gijzelaars is terug te vinden. Februari 2016 heeft dit monument van de Koninklijke Bibliotheek de status Digitaal erfgoed gekregen en voor altijd bewaard. Er staan nu 327 namen op, maar ze is er nog dagelijks mee bezig.